İran’da Sığınmacılar Sınır Dışı Ediliyor
Pakistan’ın geçen yıl Afganistan’daki milyonlarca Afganı ülkelerine geri göndermeye başlamasının ardından İran da benzer bir uygulamayı hayata geçirmeye hazırlanıyor. Tahran hükümeti, Mart 2024’e kadar yaklaşık iki milyon sığınmacıyı sınır dışı etmeyi planlıyor.
İran, Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre 4 milyon, İran kaynaklarına göre ise 8 milyon Afgan sığınmacıyı barındırıyor. Afganistan’daki çatışmalar veya ekonomik sebeplerden dolayı komşu ülke İran’a sığınan sığınmacıların büyük çoğunluğu, İran’da özellikle inşaat ve tarım gibi düşük ücretli sektörlerde çalıştırılıyor. Ancak birçoğu resmi oturma iznine sahip değil ve kaçak olarak çalıştırılıyor.
İran kolluk kuvvetleri komutanı Ahmet Rıza Rada, hükümetin Afgan sığınmacıları sınır dışı etme kararı aldığını açıkladı. Afgan sığınmacıları sınır dışı etme kararı alan Tahran, kamuoyundan gelen tepkilere yanıt vermiş oldu. İran’da işsizlik oranının artmasıyla birlikte ülkedeki yüksek sayıdaki Afganistan vatandaşları suçlanıyor.
Taliban’ın Afganistan’da iktidarı ele geçirmesinin ardından ülkeyi terk ederek İran’a sığınanların sayısında artış yaşandı. Bu durum, zaten yüksek olan sığınmacı sayısını daha da artırdı ve Afganlara yönelik toplum içindeki tutum olumsuz yönde etkilendi. DEAŞ’ın Afganistan’daki uzantısı tarafından İran’da düzenlenen terör saldırıları da Afganlara karşı öfkeyi artırdı.
İran parlamentosu, şehir ve eyaletlerdeki göçmen sayısını sınırlayacak yeni bir yabancılar yasasını görüşüyor. Tasarıya göre, şehir ve eyaletlerdeki göçmen sayısı nüfusun yüzde üçünü geçemeyecek. Eğer yasa kabul edilirse, sınır dışı edilen göçmen sayısının daha da artması bekleniyor.
İran silahlı kuvvetleri, Afganistan sınırında 70 kilometrelik bir duvar inşa edileceğini duyurdu. Neredeyse bin kilometrelik sınıra yapılacak duvarın, yasa dışı sınır geçişlerini azaltıp azaltmayacağı ise henüz belirsizliğini koruyor.
Bu gelişmelerle birlikte, İran’da sığınmacılarla ilgili politikalar ve uygulamalar önem kazanmaya devam ediyor. Ülkedeki sığınmacı krizi ve bu krizin etkileri, yakın zamanda daha fazla tartışma konusu olacak gibi görünüyor.
